Ăn gì bổ thận? Việc bồi bổ cho thận khỏe mạnh, luôn hoạt động tốt là rất quan trọng. Bởi lẽ, thận là một cơ quan quan trọng trong cơ thể con người. Thận đảm nhiệm vai trò lọc bỏ các chất độc ra khỏi máu, đào thải ra ngoài qua nước tiểu và chỉ ưu tiên giữ lại những chất cần thiết cho cơ thể.
Giữ cho thận khỏe mạnh, hoạt động hiệu quả bằng các chế độ dinh dưỡng cần thiết nào? Mời bạn đọc và quý khách hàng cùng Đắc Nguyên tham khảo nội dung hữu ích ngay sau đây!
Chế độ dinh dưỡng bổ thận có vai trò như thế nào?
Cách gọi chế độ dinh dưỡng bổ thận thực tế là một phương pháp nhằm bảo vệ thận khỏi bị tổn hại thêm, dễ hiểu hơn là bạn cần hạn chế những thực phẩm và đồ uống gây hại, không có lợi cho thận. Bên cạnh đó là để đảm bảo được sự cân bằng giữa năng lượng (calo), protein, vitamin và các khoáng chất khác vốn cần thiết cho cơ thể.
Thận đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể con người, gồm có:
- Lọc chất thải.
- Bài tiết một số các hormone điều hòa huyết áp.
- Cân bằng chất lỏng trong cơ thể.
- Sản xuất nước tiểu.
- ….
Những căn bệnh tăng huyết áp và tiểu đường là những yếu tố nguy phổ biến nhất gây bệnh thận. Ngoài ra, hút thuốc, béo phì, yếu tố di truyền, giới tính và cả tuổi tác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận.
Nhóm dinh dưỡng dành cho người suy thận
Ở mỗi một mức độ tổn thương, thận sẽ có một số hạn chế riêng trong chế độ ăn. Nếu bạn đang mắc bệnh này, hãy nên trao đổi với bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ dinh dưỡng để xác định chế độ ăn uống bổ thận phù hợp và tốt nhất cho mình.
Mặc dù chế độ ăn của từng người bệnh không giống nhau, nhưng nhìn chung là nên hạn chế các chất sau trong chế độ ăn hàng ngày:
Natri
Natri là khoáng chất được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm và là thành phần chính của muối ăn. Trong cơ thể, Natri có ảnh hưởng đến huyết áp và tham gia vào việc duy trì, cân bằng lượng nước trong cơ thể. Thận khỏe mạnh sẽ giữ được nồng độ natri trong máu ở mức kiểm soát.
Nhưng khi thận yếu đi và người bệnh Thận mạn tính cân nhắc về việc bổ sung thêm natri. Cùng với Natri, chất lỏng tích tụ trong cơ thể có thể sẽ gây ra một số vấn đề như huyết áp cao, sưng mắt cá chân, khó thở và tích tụ dịch xung quanh tim, phổi,…
Lượng natri trong khẩu phần ăn nên ít hơn 2g mỗi ngày. Cách đơn giản để có thể giảm lượng natri trong chế độ ăn hàng ngày như là:
- Hạn chế sử dụng muối ăn, các loại gia vị có natri cao như nước tương, muối biển, muối tỏi,…
- Hạn chế sử dụng các thức ăn nhanh, hầu hết chúng đều có nhiều natri.
- Sử dụng các loại gia vị và thảo mộc thay cho muối.
- Tránh sử dụng các loại thực phẩm đóng gói, đóng hộp.
- Đọc kỹ thông tin thành phần trên bao bì sản phẩm trước khi mua để có thể lựa chọn thực phẩm nào có chứa hàm lượng natri thấp.
- Rửa sạch các loại thực phẩm dạng đóng hộp (thịt, cá, rau, đậu,..) trước khi sử dụng.
Kali
Kali là khoáng chất hỗ trợ tối ưu cho các dây thần kinh, cơ bắp được hoạt động một cách ổn định. Những bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính, hầu hết cơ thể lúc này sẽ không thể lọc được lượng kali dư thừa, kéo theo là nồng độ kali trong máu tăng cao nên dễ dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tim. Vậy nên, người bệnh nên cân nhắc về lượng kali trong khẩu phần ăn hàng ngày nên ít hơn 2g.
Kali được tìm thấy nhiều trong nhiều loại trái cây và rau như chuối, bơ, dưa, khoai tây,… và người suy thận nên hạn chế các loại trái cây và rau này. Ngược lại, nên sử dụng các thực phẩm chứa lượng kali thấp như là: táo, việt quất, quả mâm xôi, dâu tây, mận, dứa, cải bắp, súp lơ,…
Canxi và Phốt pho
Đây là hai khoáng chất rất quan trọng, đặc biệt cần thiết để giữ cho xương chắc khỏe. Tuy nhiên, khi thận bị suy yếu tất nhiên sẽ không thể loại bỏ được lượng phốt pho dư thừa trong máu. Khi đó người bệnh thận sẽ có nguy cơ bị mắc các bệnh tim. Lượng canxi trong máu sẽ giảm, cơ thể lúc này lấy nguồn canxi từ trong xương ra, điều này khiến cho xương bị yếu và dễ dàng bị phá vỡ hơn.
Lượng phốt pho có trong chế độ ăn hàng ngày của một người suy thận nên ở mức dưới 800 – 1.000 mg, bổ sung bằng cách:
- Lựa chọn thực phẩm có hàm lượng phốt pho thấp.
- Ăn nhiều rau và trái cây tươi
- Chọn ngũ cốc như là gạo, ngô.
- Uống soda loại có màu sáng.
- Giảm thịt, cá và các loại thịt gia cầm.
- Hạn chế các sản phẩm được chế biến từ sữa.
- Các thực phẩm có chứa nhiều canxi được xem là cũng có chứa nhiều phốt pho. Do đó, bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân bị suy thận nên giảm thực phẩm giàu canxi.
Protein
Là một chất dinh dưỡng mà người bệnh suy thận có thể sẽ phải hạn chế. Khi thận đã bị tổn thương sẽ không thể loại bỏ các chất thải sinh ra từ quá trình chuyển hóa protein. Tuy nhiên, với những bệnh nhân đang lọc máu lại sẽ có nhu cầu cần protein cao hơn.
Ăn gì bổ thận?
Các loại thực phẩm được xem là tốt nhất cho người mắc bệnh thận đó là:
Súp lơ
Súp lơ xanh là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng : vitamin C, vitamin K, vitamin B và cũng có chứa các hợp chất chống viêm như indoles, là nguồn chất xơ tuyệt vời. Nếu không thích khoai tây, súp lơ có thể sẽ được sử dụng thay thế khoai tây cho món ăn ít kali.
Trong khoản 124g súp lơ nấu chín có chứa:
- Natri: 19 mg.
- Kali: 176 mg.
- Phốt pho: 40 mg.
Quả Phúc Bồn Tử
Phúc bồn tử vị ngọt chua, trung hòa, tính hơi ấm, quy kinh can thận, tác dụng thu liễm chỉ huyết, trợ dương, bổ can ích thận, cố niệu. Lâm sàng dùng quả mọng này trong thận hư di niệu, đi tiểu nhiều lần, xuất tinh sớm, di tinh hoạt tinh và nữ tinh huyết thiếu.
Quả việt quất
Cung cấp chất chống oxy hóa được gọi là anthocyanin, giúp bảo vệ khỏi bệnh tim, một số các bệnh ung thư, đái tháo đường và suy giảm nhận thức.
Nho đỏ
Nho đỏ có chứa nhiều vitamin C, các chất chống oxy hóa là flavonoid có tác dụng giúp giảm viêm. Ngoài ra, còn chứa resveratrol cao, chất này có lợi cho sức khỏe tim mạch, giúp chống lại bệnh tiểu đường, suy giảm nhận thức. Nho đỏ rất thân thiện với thận.
Trong 75g nho đỏ có chứa:
- Natri: 1,5 mg.
- Kali: 144 mg.
- Phốt pho: 15 mg.
Lòng trắng trứng
Lòng đỏ rất bổ dưỡng, chứa hàm lượng phốt pho cao. Trong khi đó lòng đỏ trứng chứa một nguồn protein chất lượng cao và rất thân thiện với thận. Đây cũng là lựa chọn tuyệt vời cho người bệnh thận đang điều trị lọc máu, người cần lượng protein cao nhưng buộc phải hạn chế phốt pho.
Trong 02 lòng trắng trứng lớn (tương đương 66g) có chứa:
- Natri: 110 mg.
- Kali: 108 mg.
- Phốt pho: 10 mg.
Tỏi
Cung cấp mangan, vitamin B6, vitamin C, chứa các hợp chất lưu huỳnh có đặc tính chống viêm.
Trong 03 tép tỏi (khoảng 9g) có chứa:
- Natri: 1,5 mg.
- Kali: 36 mg.
- Phốt pho: 14 mg.
Dầu ô liu
Đây là một nguồn cung cấp chất béo, phốt pho lành mạnh cho người mắc bệnh thận. Phần lớn chất béo có trong dầu ô liu là chất béo không bão hòa đơn với đặc tính chống viêm. Chất béo này ổn định khi nấu ở nhiệt độ cao, do đó đây là một lựa chọn tốt trong nấu ăn cho người bệnh thận.
Trong 01 muỗng canh (khoảng 13,5g) dầu ô liu có chứa:
- Natri: 0,3 mg.
- Kali: 0,1 mg.
- Phốt pho: 0 mg.
Bắp cải
Có chứa nhiều vitamin C, vitamin K, vitamin B và có chứa ít kali, phốt pho, natri. Cũng có cung cấp chất xơ không hòa tan, thúc đẩy nhu động ruột thường xuyên và hình thành phân.
Trong 70g bắp cải thái nhỏ có chứa:
- Natri: 13 mg.
- Kali: 119 mg.
- Phốt pho: 18 mg.
Thịt gà không da
Ức gà không da có chứa ít phốt pho, kali và natri hơn là các phần khác của thịt gà. Nên lựa chọn mua và nấu thịt gà tươi, tránh các loại thịt gà nướng sẵn vì trong đó có chứa một lượng lớn natri và phốt pho.
Trong 84g ức gà không da, có chứa:
- Natri: 63 mg.
- Kali: 216 mg.
- Phốt pho: 192 mg.
Ớt chuông
Chứa nhiều dinh dưỡng nhưng lại ít kali. Ớt chuông có chứa nhiều vitamin C chống oxy hóa, vitamin A quan trọng cho chức năng miễn dịch.
Trong 74g ớt chuông, có chứa:
- Natri: 3 mg.
- Kali: 156 mg.
- Phốt pho: 19 mg.
Hành tây
Cung cấp hương vị natri tự nhiên rất tốt cho các món ăn bổ thận. Trong hành tây còn chứa nhiều vitamin C, B, mangan và các chất xơ prebiotic giữ cho hệ thống tiêu hóa khỏe mạch.
Một củ hành tây nhỏ (khoảng 70g), có chứa:
- Natri: 3 mg.
- Kali: 102 mg.
- Phốt pho: 20 mg.
Hạt Macadamia
Là một loại hạt rất tốt cho người mắc bệnh thận. Trong hạt có chứa lượng phốt pho thấp hơn nhiều so với các loại hạt động phộng, hạnh nhân. Hạt Macadamia cũng có chất béo tốt, vitamin B, đồng, sắt, maggie và mangan.
Trong 28g hạt macadamia, có chứa:
- Natri: 1,4 mg.
- Kali: 103 mg.
- Phốt pho: 53 mg.
Củ cải
Có chứa rất ít kali và phốt pho, nhưng lại có chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng khác. Củ cải được xem là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời.
Trong 58g củ cải thái lát, có chứa:
- Natri: 23 mg.
- Kali: 135 mg.
- Phốt pho: 12 mg.
Trong 78g củ cải nấu chín, có chứa:
- Natri: 12,5 mg.
- Kali: 138 mg.
- Phốt pho: 20 mg.
Dứa
Loại trái cây này có chứa lượng kali thấp, rất tốt cho những người bệnh thận. Dứa cũng chứa nhiều mangan, vitamin C và bromelain- là một loại enzyme giúp giảm viêm.
Trong 165g dứa, có chứa:
- Natri: 2 mg.
- Kali: 180 mg.
- Phốt pho: 13 mg.
