Dâu tằm có thật sự tốt như nhiều người thường “rỉ” tai nhau như là một bí quyết? Là loại cây rất phổ biến tại Việt Nam, dâu tằm được biết đến là có nhiều tác dụng và công dụng tốt cho sức khỏe. Tất cả các thành phần của cây dâu tằm đều được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Riêng quả dâu tằm rất thú vị, không chỉ ăn khá ngon, hấp dẫn mà còn là một vị thuốc được nhiều người sử dụng từ lâu. Mời bạn cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Đặc điểm của cây dâu tằm
Cây dâu tằm, hay còn có tên gọi khác là: dâu cang, tầm tang…tên khoa học là Morus alba L. Morus acidosa thuộc họ dâu tằm moraceae.
Cây dâu tằm là cây gỗ, có chiều cao khoảng từ 2 đến 3m; Lá mọc so le hình bầu dục và ở mép lá có răng cưa; Hoa dâu tằm mọc thành bông hay khối hình cầu; Quả dâu khi mới mọc có màu xanh, sau đó chuyển đỏ và sau cùng là có màu đen sẫm, được dùng để ăn, làm thuốc hoặc là ngâm rượu, làm cocktail,…
Cây dâu tằm sống ở đâu? là loại cây rất ưa ẩm và sáng thường được trồng ở những nơi như bãi sông, đất bằng, cao nguyên…Thường sẽ được thu quả chín vào tháng 5 đến tháng 7/ hàng năm.
Quả dâu tằm có vị chua, ngọt ăn khá ngon như quả Phúc Bồn Tử. Trong quả dâu tằm có chứa nhiều thành phần dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, tiêu biểu như: đường, protein, acid hữu cơ, vitamin B1, vitamin C, carotene, chất xơ…Theo đông y quả dâu tằm khi chín còn được gọi với cái tên là tang thầm có vị ngọt tính mát và có tác dụng bổ huyết, bổ can thận, nhuận tràng, giúp giải khát.
Cây Phúc Bồn Tử (mâm xôi) có phải là cây dâu tằm?
- Quả mâm xôi thoạt nhìn sẽ có màu sắc và hình dáng như quả dâu tằm.
- Thân cây mâm xôi cũng mảnh dẻ và dẻo dai như cây dâu tằm.
- Thoạt nhìn lá phúc bồn tử cũng gần giống với lá dâu tằm
- Quả mâm xôi mọc thành từng chùm trên thân như dâu tằm.
Với một số các đặc điểm trên chúng ta sẽ dễ bị nhầm lẫn hai loại quả này. Nhưng phúc bồn tử là loại quả hoàn toàn khác với dâu tằm, phúc bồn tử còn có tên gọi khác là mâm xôi có nhiều công dụng, nhiều điểm thú vị và hữu ích đa dạng hơn nhiều các loại trái cây, quả khác.
Tác dụng có lợi của trái dâu tằm
Quả dâu tằm được nhiều người yêu thích và được sử dụng vì có nhiều tác dụng tuyệt vời như:
- Hỗ trợ tiêu hóa: Chứa lượng lớn chất xơ giúp cải thiện các vấn đề về đường ruột như là: bị táo bón, đau quặn bụng, bị đầy hơi, khó tiêu và giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động ổn định hơn.
- Giúp tim mạch được khỏe mạnh: Resveratrol là hoạt chất chống oxy hóa có trong trái dâu tằm, giúp làm tăng sản xuất oxit nitric, giúp làm giãn mạch máu để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, giúp ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, dâu tằm còn là một trong những biện pháp tốt để giảm mức cholesterol xấu trong cơ thể, ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch.
- Tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch : Hàm lượng vitamin C có trong dâu tằm khá cao, giúp tăng cường sức đề kháng để chống chọi với các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Dâu tằm giúp cải thiện hệ thống miễn dịch thông qua việc kích hoạt đại thực bào bởi thành phần alcaloid có trong dâu tằm.
- Làm chậm quá trình lão hóa: Nhờ vào các hoạt chất chống oxy hóa có chứa trong quả dâu tằm, như là: vitamin A, E, C và các thành phần carotenoid (zeaxanthin, lutein, alpha carotene,…) có tác dụng giúp cơ thể chống lại các gốc tự do, giúp da, tóc luôn khỏe mạnh và tràn đầy sức sống. Vì có chứa chất resveratrol, nên chúng có thể giúp bảo vệ da khỏi các tia UV có hại.
- Phòng chống ung thư: Các hợp chất khác trong quả như là: phytonutrient, anthocyanins, polyphenolic và Vitamin A,…có công dụng chống lại hoạt động gốc tự do có hại, giúp ngăn ngừa, kiểm soát và đẩy lùi các tế bào ung thư, như: ung thư da, ung thư đại tràng, ung thư tuyến giáp và cả về ung thư tuyến tiền liệt.
- Xây dựng mô xương cứng cáp, chắc khỏe: Dâu tằm chứa hàm lượng vitamin K, canxi và sắt, giúp duy trì và xây dựng các mô xương chắc khỏe, hạn chế các dấu hiệu thoái hóa xương, ngăn ngừa loãng xương, viêm khớp…
- Tốt cho thị lực: Giúp cải thiện thị lực, bảo vệ mắt tối ưu khỏi tác hại của các gốc tự do (là nguyên nhân gây ra các vấn đề về thoái hóa võng mạc và mất thị lực). Trong quả dâu tằm còn có chứa zeaxanthin, giúp giảm stress oxy hóa và các carotenoid hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng đục thủy tinh thể và các triệu chứng thoái hóa điểm vàng…
- Hạ đường huyết: Với những người đang mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, họ luôn có nguy cơ bị tăng đường huyết quá cao nên phải cẩn thận khi ăn các thực phẩm chứa nhiều carbohydrate. Trong quả dâu tằm có chứa hợp chất cho khả năng ức chế một loại enzyme phá vỡ carbohydrate, giúp chống lại bệnh đái tháo đường (bằng cách làm chậm sự tăng lượng đường trong máu sau khi ăn).
Bên cạnh đó, loại quả dâu tằm này còn được dùng để hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Theo một số các nghiên cứu đã phát hiện rằng những người thường xuyên ăn dâu tằm trong khi thực hiện chế độ ăn kiêng sẽ giảm được ~10% tổng trọng lượng cơ thể trong gần ba tháng và đáng kể tới là lượng mỡ dư thừa vùng eo và đùi cũng giảm mạnh.
Cách sử dụng quả dâu tằm đơn giản và tiện lợi nhất
Quả dâu tằm khi chín tươi có thể ăn ngay, hoặc là muốn sử dụng dần chúng ta có thể nấu siro, làm mứt hay ngâm rượu. Trong đó, theo thì siro dâu tằm là được nhiều người ưa chuộng nhất, và đây là cách làm siro dâu tằm ngon nhất.
Hướng dẫn cách làm siro dâu thơm ngon
- Chuẩn bị những quả Dâu tằm chín
- Rửa sạch bằng nước muối loãng và khi rửa nên nhẹ tay
- Vớt ra rổ thưa để cho thật ráo nước.
- Ướp dâu: Ướp bằng nồi hay bình thủy tinh đều được. Như làm rượu nho hay rượu phúc bồn tử. Bạn rải một lượt dâu và một lớp đường như thế lần lượt cho tới khi hết quả.
- Sau đó để dâu tằm ngâm trong 24 giờ, để cho đường sẽ tan hết, quả Dâu cũng sẽ ứa, tiết ra rất nhiều nước.
- Cho nồi dâu đã ngâm này lên bếp và đun nhỏ lửa khoảng 40 phút, đừng quên thỉnh thoảng khuấy cho đều. Sau khi khuấy và thấy quả Dâu đã tiết ra nhiều nước bạn nên chắt nước ra để nguội và sau đó cho vào lọ hoặc chai thủy tinh, tốt nhất là nên cất vào tủ lạnh ngăn mát để dùng dần.
Dùng siro dâu tằm để pha nước uống giải khát hàng ngày, đặt biệt là vào các lúc nóng nực, oi sẽ là rất ngon và cực kỳ tốt cho sức khỏe. Sau khi chắt hết nước dưới dạng siro, phần bã dâu tằm còn lại đừng vứt đi vội, bạn có thể dùng để làm mứt dâu. Cách làm như sau:
Cách làm mứt dâu tằm bằng cách dùng bã dâu tằm sau khi chế biến nước siro dâu tằm
- Cho bã dâu tằm này vào máy xay sinh tố và xay nhuyễn
- Đổ phần dâu tằm đã xay vào nồi và cho thêm đường (nếu muốn mứt ngọt hơn).
- Đổ khoảng 2 ly nước sôi (400ml) + 5g bột rau câu và khuấy đều hỗn hợp này lên, đổ vào bã dâu đã xay nhuyễn.
- Đun lửa nhỏ nồi hỗn hợp trong vài phút là được
Thành phẩm của món mứt dâu là hỗn hợp sánh, vị ngọt. Tương tự như siro dâu tằm, mứt dâu cũng nên được bỏ vào lọ thủy tinh miệng rộng và bảo quản trong tủ lạnh như là ăn với bánh mì sandwich hay chế biến các món ăn, thức uống giải nhiệt đều rất tốt và ngon miệng.
Như vậy, dâu tằm có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe. Đây là một loại quả dễ mua, dễ chế biến và mang lại nhiều chất dinh dưỡng, khoáng chất; đặc biệt là ới hàm lượng chất chống oxy hóa cao rất tốt cho cơ thể.
